De muze van goed en kwaad behelst 15 korte muzieken voor Örs Koszeghy, cello en Daniël Kramer, Piano.

Ofschoon ik nu uiterst druk ben met laatste handen aan twee boeken die diametraal aan elkaar tegengesteld zijn blijft muziek en ‘t componeren ervan mijn onvervreemdbaar oer: als ik ’s morgens ontwaak met muziek in mijn hoofd is die goed en moet gecomponeerd worden. Het eerste schetsen duurt niet, het uitwerken tot partituur is n “oud ambacht” dat tijdeloos is. In het midden is er _zomaar_ ‘n geicht van en door mij in de Griekse mythologie was de muze der muziek ‘n dochter van zonnegod Apollo. Haar naam was “Euterpe”. Het werkwoord “terpen” betekent verkwikken en “eu” is goed.

 

  1. Fluiten in ’t donker

Was ’n boektitel van onnavolgbare “stukjes schrijver” Simon Carmiggelt: niemand ontkomt aan “duister” maar flink hard fluiten helpt je er meestal wel doorheen.

  1. Geheim van Stil

Voert naar mijn 15 jaar lange diepe muziek vriendschap met chef dirigent Riccardo Chailly wiens persoonlijk assistent ik was (1998: World’s Number One). Hij schreef ’n autobiografie in intervieuwvorm met de titel: “Het geheim van muziek ligt inde stilte”. Tegenstrijdig? Nee, in de korte totale stilte vlak na muziek neemt je geest even waar welk ’n onbegrijpelijk macht muziek over je kan hebben.

  1. Wijnrank tussen tralies

Verwijst naar het Iraanse meisje Amin dat in 3 dagen dood werd gemarteld door de Iraanse goden beulen omdat haar hoofddoekje niet correct was geschikt. Was ’t laatste dat ze van ’t leven zag misschien ’n wijnrankje dat zich om ’n tralie krulde?

  1. Kermis in Aforismië

Is de uitgelaten vreugde die ’n doeltreffend en welgekozen aforisme teweeg kan brengen.

  1. Vlinderen naar nergens

Is ’n liefdevol beeld van de mens die maar fladdert zonder dat dit tot iets leidt.

  1. Logistiek van ’n nodeloos bestaan

Lijkt ‘n poging tot het vinden van ’n constructie in al dei chaos.

  1. Als ’t quartje maar valt

Blijkt er iets te kloppen? Het muzikale interval de kwart ontstaat als binnen de natuurlijke boventoonreeks op één grondtoon boventoon 2 (de avontuurlijke!) springt naar nr. 3: ’n schijnbare herhaling van de grondtoon. Zie ook de alarmsirene van politie en ambulance!

  1. Quintessens

Het interval kwint is de afstand tussen grondtoon en 1’ boventoon. Quintessens: het “vijfdezijnde” was het snijpunt op de 2 balken van Jezus’ kruis. De vier uiteinden stonden voor de 4 elementen: aarde, water, vuur en lucht. Niet erg reli eigenlijk.

  1. Intermezzo: verbaal

’N korte gesproken taaluiting ondanks al die muziek

  1. Geen beginnen aan

Is ’n schertsend momentje binnen de barse filosofische waarheid dat er in wezen geen einde of begin bestaat.

  1. Stroomwaarts

(op of af) is mijn visie op de beste Griekse wijsheid: “pantha rei”: alles stroomt.

  1. Wie weet?

Ik niet. Cellist Örs Koszeghy kennelijk wel.

  1. Whirling night

Pret achter gesloten deuren.

  1. Godenschemeruur

 In zijn ruim 5 uur durende opera “Götterdämmerung” beschreef Wagner de ondergang van de godenwereld. Gelukkig bleef hij zelf over. In 1927 meldde Freud: “God is hoe dan ook ’n illusie”. Mijn idee!

  1. Tussen nieuw en oud

’n poëtische manier om te zeggen dat “tijd” in feite net zo’n illusie is. Ah god.

  1. De muze van goed en kwaad

Zonnegod Apollo was vader van de  z.g. “muzen”: kunstennymfen. Wetenschappelijk staat intussen vast dat “Leven” misschien begon tijdens de vorming van het zonnestelsel met de z.g. cyanobacterie!

 

  1. Kindje en de Dood

’n dramatische scene voor mezzosopraan, hobo, piano en cello.

Tekst en muziek: Jan Slothouwer (Frans), Geschreven op 13 jarige leeftijd.

Vertaling: Vaarwel, lief kind; nooit zullen je kleine handjes mijn oude  wangen meer strelen. En nooit zullen je voetjes meer de vochtige aarde die ons omringt betreden. Je gaat ’n heel lange reis maken in het land der Geesten en je zult alleen zijn want niemand van hier zal je vergezellen. Luister goed en onthoud wat ik je ga zeggen want het is de waarheid. In het land waar jij gaat zijn twee wegen. De ene is ’n pad met rozen dat leidt naar gelukkige streken die liggen ten westen van de grote rivier. Daar zul je ‘t geluk zien, mijn kind. Het andere pad is vol doornige braamstruiken en gaat, ik weet niet hoe, naar ’n duister en verschrikkelijk land vol dodelijke gifslangen en daar zou je voor eeuwig rondzwerven. Kies het rozenpad, lief kind. En moge de grote god je bijstaan want je kleine voetjes moeten alleen gaan.

Naschrift: ik was al heel jong begiftigd met ’n sterke intuïtie die mij diep in het weten dat mijn moeder in wezen nooit van mij gehouden heeft. Zie ook het begin van mijn kort persoonlijk cv. De dertienjarige jongen heeft zijn existentiële eenzaamheid in muziek weten te vangen. Die eindigt in en mineur, de aanvangstoonsoort van Bach’s Mattheus Passion. Die ik bij de uitvoeringen als knaap bij het Concertgebouworkest uiteindelijk opeens niet mocht meezingen van ’n monsterlijk egocentrische moeder. Bijgaand affiche spreekt in deze context ’n wel heel bijzonder boekdeel.

  1. Vieze liedjes uit de 17e eeuw en van jacques Prévert (1946)

Julia Westendorp, sopraan en Daniël Kramer, Piano

… Tja, mijne heren Darwin en Freud en eh… D. Quichotte, we moesten toch onze soort in stand houden? Wel, dan is het laatste woord natuurlijk weer aan Seks.